Semi Interessant | Wetenschap, feitjes en humor in één

Veel relaties beginnen vanuit chemie, aantrekking en oude patronen. Maar hoe beweeg je van een onbewuste relatie vol triggers naar een bewuste relatie gebaseerd op veiligheid, waardering en volwassen liefde?In dit tweede deel met relatietherapeut Bregje Jonkhart ontdek je hoe je patronen kunt herkennen, waarom ‘ik hou van je’ niet genoeg is, en hoe je opnieuw verbinding kunt maken, ook als je elkaar al jaren kent.We bespreken de groeifases in relaties, bevestigingsdrang, de kracht van waardering en hoe je een relatie niet alleen overleeft, maar bewust laat bloeien.Je leert:Hoe je de overgang maakt van onbewuste naar bewuste relatieWaarom waardering belangrijker is dan ‘ik hou van je’Wat bevestigingsdrang zegt over je innerlijke kindHoe kleine gebaren het verschil makenWaarom jij het werk moet doen, niet je partnerHoofdstukken:00:00 Intro + recap deel 1 01:03 De fases naar bewuste, volwassen liefde 04:33 Onder de waterlijn praten en opnieuw verbinden 06:02 Waarom verliefdheid niet genoeg is voor een leven samen 08:48 Emotionele verwaarlozing en de kracht van waardering 10:10 Begin bij jezelf: projectie en verantwoordelijkheid 11:08 Leer repareren na conflict of afstand 12:30 Vraag 1: omgaan met bevestigingsdrang 14:01 Vraag 2: liefde in drukke periodes 15:26 Les van de week van Ruben, Nick en Bregje 17:44 Cursus & winactie 18:45 Afsluiting + teaser volgende afleveringShownotes en bronnen: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nl

Wat als verliefdheid je vooral triggert op oude pijn, in plaats van je dichter bij de liefde brengt? In deze nieuwe sessie met relatietherapeut Bregje Jonkhart duiken we diep in de verwarring tussen chemie, hechting en gezonde liefde.Ruben praat open over zijn nieuwe relatie. Waarom voelt iets goeds soms ‘saai’? Waar ligt de grens tussen spanning en overleving? En hoe herken je of je écht verliefd bent of gewoon verslaafd aan drama?We hebben het over verliefdheid, hechtingsstijlen, push-pull dynamiek, jaloezie, autonomie en de kracht van bewuste relaties. Bregje fileert de romantische fantasie dat liefde altijd spannend moet zijn, en laat zien wat er écht onder die spanning zit.Wat je leert:• Hoe verliefdheid werkt in je hersenen en lichaam• Waarom rustige liefde vaak gezonder is dan intense passie• Wat het verschil is tussen onbewuste en bewuste relaties• Hoe oude patronen je nieuwe liefde kunnen saboteren• Waarom ruzie over de vaatwasser meestal iets anders betekentHoofdstukken:00:00 Intro 01:03 Verliefdheid of verslaving aan spanning? 04:27 Is rust in je relatie saai of gezond? 07:14 Waarom drama vaak als liefde voelt 10:21 Hoe je oude pijn je verliefdheid stuurt 13:46 Hechting, patronen en push-pull gedrag 17:30 Hoe ruzies vaak over iets anders gaan 21:48 De vaatwasser als symptoom van diepere strijd 25:10 Hoe relaties oude kindstukken triggeren 28:57 Fase 2: de machtsstrijd in relaties 32:42 Jaloezie: gezonde emotie of oud trauma? 34:20 De uitnodiging tot een bewuste relatieShownotes en bronnen: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nl

AI maakt alles makkelijker. Maar wat doet dat gemak met ons brein?Neuropsycholoog Erik Scherder waarschuwt voor de sluipende effecten van technologie op onze hersenen. Minder beweging, kortere aandacht, oppervlakkiger denken. Jongeren scrollen, vapen en zitten vaker stil dan ooit, terwijl het brein juist hunkert naar inspanning, verveling en sociaal contact.Van dopamineverslaving en TikTok tot fatbikes, hersenrot en het default mode network – niets blijft onbesproken. Erik pleit voor een actief brein, juist in een tijd waarin alles passief wordt. Zijn boodschap: liever moe dan lui.Wat je leert:• Hoe schermtijd en AI je hersenactiviteit verlagen• Wat brainrot is en waarom het toeneemt onder jongeren• Waarom bewegen cruciaal is voor cognitieve functies• Hoe verveling en pauzes het brein resetten• Wat vapen, TikTok en fatbikes doen met motivatie• Hoe sociaal contact hersenschade kan remmen• Waarom je brein beter wordt van weerstandShownotes en bronnen: ⁠⁠⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠⁠⁠ of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nlHoofdstukken:00:00 Intro 01:24 Wat AI en gemak doen met je brein 03:31 Waarom jongeren hun concentratie verliezen 06:06 Hersenen hebben fysieke inspanning nodig 10:29 TikTok, dopamine en het beloningssysteem 14:02 Het default mode network uitgelegd 17:37 Brainrot, vapen, fatbikes en hersenluiheid 21:20 Liever moe dan lui: de kernboodschap 24:54 Hoe sociaal contact je brein beschermt 28:36 Wat we vandaag kunnen doen voor morgen

Alzheimer begint niet wanneer je vergeetachtig wordt, maar decennia eerder. In de structuur van je hersenen. En juist in die stille jaren valt er het meest te winnen.Wat gebeurt er in je hersenen als je ouder wordt? Hoe ontstaan ziekten als Alzheimer en dementie, en waarom merk je daar vaak pas iets van als het al te laat is?We duiken in hersengezondheid: hoe je brein veroudert, wat de wetenschap weet over cognitieve achteruitgang, en wat je zelf kunt doen om je mentale fitheid te versterken. Leefstijl blijkt een cruciale rol te spelen van voeding en slaap tot stress, beweging en sociale prikkels.Ook komt het concept van cognitieve reserve aan bod: een mentale buffer die bepaalt hoeveel schade je brein aankan voordat je klachten merkt. Wat weten we over risicofactoren, preventie en dagelijkse gewoontes die echt het verschil maken?De hersenen werken als een stad: wanneer er schade ontstaat, kunnen er alternatieve routes ontstaan. Maar dan moet je die wel aanleggen voor de snelwegen instorten. Ruben en Nick onderzoeken hoe hersenveroudering werkt, waarom hersenschade soms geen klachten geeft, hoe je als jongvolwassene al preventief kunt bouwen aan je mentale fitheid, en wat de wetenschap zegt over voeding, stress, slaap en sociaal gedrag.Onderwerpen die langskomen:• de rol van voeding, kauwen en het mediterraan dieet• slaaptekort, stresshormonen en burn-outrisico’s• hersenplasticiteit, taal leren, reizen en puzzelen• sociaal contact, zingeving en cognitieve stimulatieWat je leert:• Hoe dementie ontstaat (jaren voordat je klachten merkt)• Waarom 40% van alle Alzheimergevallen theoretisch te voorkomen is• Wat cognitieve reserve is en hoe je het opbouwt• Hoe voeding, kouwen, en het mediterraan dieet je brein beschermen• Wat Duolingo, escape rooms en honden bijdragen aan mentale fitheid• Waarom stress en alcohol funest zijn voor je hersenen• En hoe je met kleine gewoontes je brein jong houdtShownotes en bronnen: ⁠⁠⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠⁠⁠ of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nl00:00 – Waarom hersengezondheid nú begint 00:57 – Wat Alzheimer doet in je brein 04:38 – Onzichtbare schade die zich opstapelt 09:12 – Risicofactoren: leefstijl, stress en roken 13:46 – Cognitieve reserve: wat is het en hoe bouw je het op 16:43 – Wat eten, kauwen en slapen met je hersenen doen 20:28 – Kun je je brein echt trainen met puzzels of Duolingo? 23:51 – Reizen, taal, sociaal contact en mentale fitheid 27:36 – De gouden combi: bewegen én denken tegelijk

Veel mensen willen minder stress. Maar wat als je er juist beter in moet worden?Timo Hans, auteur van de bestseller Stress is een kunst, legt uit waarom stress geen vijand is, maar een trainbare vaardigheid.Hij ontwikkelde een methode waarmee mensen binnen 4 weken 80% minder klachten ervaren.Van diepe slaap en buikademhaling tot het AFAS-model en het verschil tussen cortisol en DHEA – dit gesprek is voor iedereen die wil snappen hoe je stress in je voordeel laat werken.Wat je leert:• Waarom burn-outs blijven terugkomen als je stress blijft ontwijken• Hoe ademhaling en eiwitten je brein resetten• Wat er misgaat in reguliere stressaanpak (en hoe het anders kan)• De drie stappen waarmee Timo stress omkeert• Waarom gelukkig zijn niets met ontspanning te maken heeft_____Hoofdstukken00:00 – Waar is Nick?01:15 – Wie is Timo Hans?03:35 – Wat als je stress verkeerd gebruikt?06:45 – Stress is geen tijger meer10:00 – De grote stressmisverstanden14:15 – Mag je zonder psychodiploma stressexpert zijn?16:30 – Waarom we druk zijn als badge of honor18:00 – Wat is jouw innerlijke fundament?22:30 – Stap 1: het komt niet door stress25:00 – Stap 2: ontwikkel je stressmindset27:00 – Stap 3: integratie van stress29:00 – Buikademhaling: de vergeten superkracht34:00 – Eiwitten, media en slechte adviezen38:00 – Wanneer moet je wel nee zeggen?40:00 – Het AFAS-model uitgelegd⸻Shownotes en bronnen: ⁠⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠⁠ of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nl

Hoe een Japans kristalletje de wereld op z’n kop zette.MSG (mononatriumglutamaat) begon als een briljante ontdekking van een Japanse chemicus, groeide uit tot een wereldwijd succesmiddel, en werd daarna gehaat, verboden en besmeurd door slecht onderzoek, racisme en hysterie.In deze aflevering ontrafelen we het bizarre verhaal van deze smaakversterker. We praten over kombu-soep, knorraromaat, Doritos en fake science. Je leert waarom MSG misschien wel de meest onbegrepen stof in je keukenkastje is.Je hoort:• Hoe Dr. Ikeda umami ontdekte via de soep van zijn vrouw• Waarom MSG zo verslavend lekker is (spoiler: evolutionair breinspelletje)• Wat het Chinese Restaurant Syndrome echt was• Hoe racisme en junkfoodindustrie de reputatie van MSG verpestten• Waarom chefs MSG herontdekken als het geheime wapen in de keuken⸻Hoofdstukken00:00 – Intro: MSG, Doritos en het grote misverstand 01:42 – Wat is MSG eigenlijk? 03:09 – De ontdekking van umami door Dr. Ikeda 04:33 – Hoe MSG je hersenen fopt 06:05 – Waarom baby’s dol zijn op moedermelk (hint: umami) 08:18 – MSG als industrie-hit: van kombu tot Knorr 10:02 – Chinese Restaurant Syndrome: wat gebeurde daar? 12:55 – Racisme, fake science en paniek in de VS 15:43 – Hoe de voedingsindustrie MSG stilletjes bleef gebruiken 18:26 – Doritos, Cheetos en de "bliss point" van eten 20:14 – Mag je MSG eigenlijk nog toevoegen in Nederland? 22:11 – Waarom chefs MSG herontdekken in fine dining 24:35 – Nick's Doritosverslaving26:22 – De allergie-mythe rond E621 28:10 – Kun je MSG roken? (nee dus) 29:44 – Wat leer je van MSG over jezelf als consument? 31:00 – Samenvatting en smakelijke afsluiter⸻Shownotes en bronnen: ⁠⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠⁠ of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠⁠hello@semiinteressant.nl

Toiletpapier lijkt een onschuldig product, maar achter elke rol schuilt een systeem van bomenkap, bleking, microplastics en verspilling. En dan hebben we het nog niet eens over de 1 op de 3 mensen wereldwijd die geen toegang heeft tot een schoon toilet.The Good Roll-oprichter Melle Schellekens laat zien hoe je met bamboe, branding en brutaliteit wél het verschil maakt. Zijn bedrijf bouwt toiletten in Ghana, werkt samen met 2500 boeren, en doneert 50% van de winst aan sanitatieprojecten. Mét humor. Mét impact. En zonder bullshit.Je hoort:• Hoe wc-papier meisjes naar school helpt• Waarom microplastics en bleking echt niet thuishoren op je billen• Wat bamboe doet dat gerecycled papier niet kan• Waarom The Good Roll eerst een merk bouwde voordat het naar de supermarkt ging• En hoe poep letterlijk mest wordt voor de volgende bamboeplant💩 Een gesprek over systemen, gewoontes, gedrag en gelijkheid, vanaf het kleinste kamertje.Shownotes en bronnen: ⁠⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠⁠www.yoursaferadio.nl⁠⁠ of op 88.8 - 90.7 Fm en DAB+📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠⁠hello@semiinteressant.nl00:00 – Intro: Schijt hebben aan het systeem01:14 – Wie is Melle Schellekens?02:32 – De missie achter The Good Roll04:47 – Waarom toiletten bouwen écht impact maakt06:58 – Bamboe of gerecycled papier?08:41 – Meisjes, menstruatie en schoolgang10:26 – Bidet vs wc-papier: wat is duurzamer?12:03 – Stichting of bedrijf? Ondernemen met impact13:56 – De wc-papiermaffia en dikke rollen vol lucht15:38 – Bleek, microplastics en andere viezigheid17:22 – Mensen hergebruiken onze wikkels18:45 – Een fabriek bouwen in Ghana (en falen)20:31 – Wat kost een toilet? En wie betaalt het?22:18 – Poep als mest, mest als brandstof24:06 – Waarom grote merken nog niet meedoen25:44 – Commonsense ondernemen: impact boven winst27:30 – Wc-papier als statement piece29:05 – Luisteraarsvragen: zachtheid, sterkte en vertrouwen31:12 – 250 toiletten gebouwd en counting33:00 – Wat is de toekomst van The Good Roll?34:41 – Kortingscode + afsluiter van Melle

De economie moet altijd blijven groeien. Meer productie, meer winst, meer consumptie. Maar is dat idee op een planeet met grenzen niet volslagen achterhaald?We duiken in het donutmodel van Kate Raworth. Een alternatief voor het ouderwetse groeidenken. Waarom meten we succes nog steeds in BBP, terwijl het niks zegt over geluk, gezondheid of klimaatimpact?We bespreken waarom economische groei schadelijk kan zijn, hoe degrowth er in de praktijk uitziet, en waarom systemische verandering belangrijker is dan jouw papieren rietje. Inclusief scherpe takes over superjachten, fast fashion en vloerverwarming als symbool van doorgedraaide welvaart.En: duurzaamheid is geen links of rechts thema. Klimaatverandering raakt iedereen of je nou ondernemer bent, student, ouder of boer. Het gaat over onze leefomgeving, over economische stabiliteit, over hoe we omgaan met grenzen: die van de planeet én van migratie. Denk aan klimaatvluchtelingen, grondstoftekorten en extreem weer.Met de verkiezingen in aantocht is het cruciaal om door de ideologische ruis heen te prikken. Dit gaat niet over politiek kleur bekennen, maar over hoe we met elkaar een toekomst bouwen die werkt binnen de grenzen van de aarde.Thema’s :donut economie uitlegklimaatcrisis & economiedegrowth / postgroeiEarth Overshoot Dayduurzaamheid zonder schuldgevoelwaarom het BBP achterhaald issysteemverandering vs gedragsveranderingcirculaire economie en rechtvaardigheidklimaat en politiek links vs rechtseconomische krimp en toekomstvisieShownotes en bronnen: ⁠www.semiinteressant.nl/shownotes⁠Luister iedere zondagochtend via: ⁠www.yoursaferadio.nl⁠📬 Stuur je vragen of gasttips naar: ⁠hello@semiinteressant.nl(00:00:00) Intro zonder Pleun: de economie staat in brand(00:02:30) Economie 101: emoties > cijfers(00:06:45) Oneindige groei = eindige planeet(00:10:00) Waarom technologische groei niet genoeg is(00:14:20) Het donut-model uitgelegd(00:18:40) Groei ≠ geluk: BBP onder vuur(00:22:15) Earth Overshoot Day: wat betekent het echt?(00:26:40) De rol van politiek & klimaat als ‘links’ frame(00:30:00) De visserij-simulatie: hoe winstdenken alles sloopt(00:35:10) Waarom duurzaamheid ook rechts mag zijn(00:37:00) Economische krimp: tijd voor minder(00:40:45) Wat jij zelf kunt doen (en wat niet hoeft)(00:44:00) Luisteraarsvragen: is duurzaam echt duurder?(00:48:20) Afsluiting: fuck superjachten, leve de donut

De Paradox van Duurzame Telefoons: Houd je huidige telefoon langer vast dat is beter voor de planeet dan overstappen naar een FairphoneMonique Lempers, Chief Impact Officer van Fairphone, onthult bij Semi Interessant de schokkende waarheid achter onze telefoonverslaving. Met 1,5 miljard verkochte telefoons per jaar en slechts 20 procent recycling is e-waste inmiddels de snelst groeiende afvalstroom ter wereld.Fairphone probeert de industrie van binnenuit te veranderen. Ze werken direct samen met mijnen in Congo, Peru en Chili, van het stutten van tunnels tot beschermende kleding voor vrouwen die mineralen wassen. De nieuwe Fairphone 6 is modulair, repareerbaar en krijgt acht jaar software-updates.Maar Monique’s belangrijkste boodschap“De meest duurzame telefoon is de telefoon in je zak”Want hoewel Fairphone 8 kilo CO2 per toestel bespaart, is de echte winst dat jij je huidige telefoon langer gebruikt. Gemiddeld vervangen we telefoons al na 2 tot 3 jaar, terwijl ze veel langer meegaan.Luister en ontdek hoe jij zelf impact kunt maken in de strijd tegen e-wasteShownotes en bronnen: www.semiinteressant.nl/shownotesLuister iedere zondagochtend via: www.yoursaferadio.nl📬 Stuur je vragen of gasttips naar: hello@semiinteressant.nl

Je ademt ze in, smeert ze op je huid en eet ze op: toxines. Schadelijke stoffen zoals PFAS, microplastics en hormoonverstorende chemicaliën zitten in verzorgingsproducten, pannen, kleding, geurkaarsen en zelfs in je lucht en water. Veel van deze stoffen hebben een bewezen of vermoede link met gezondheidsproblemen zoals vruchtbaarheidsstoornissen, hormonale disbalans, allergieën, astma en zelfs verschillende vormen van kanker.Waarom zitten ze nog steeds in alledaagse producten? Wat doet langdurige blootstelling met je lichaam? En belangrijker: hoe kun je gezonder, bewuster en gifvrij(er) leven zonder gek te worden van alle regels?In deze aflevering van Semi Interessant leggen we het allemaal uit: van de oorsprong van PFAS en ‘forever chemicals’ tot praktische tips voor een gezonde leefomgeving. Denk aan natuurlijke verzorging, veiligere pannen, slimme ventilatie, gezonde voeding en simpele gewoontes die je direct kunt toepassen.🎙 Thema’s:• PFAS en ‘forever chemicals’• De onzichtbare gevaren van verzorgingsproducten• Waarom je kaarsen je ziek kunnen maken• Hoe je wel gezond kunt leven zonder paranoia• De kracht van glutathion en andere detox-hacks📎 Alle bronnen: www.semiinteressant.nl/shownotes📬 Mail ons: hello@semiinteressant.nlUitgezonden op Yoursafe Radio Iedere zondagochtend live tussen 08:00 en 10:00